Historia

Historyczne udokumentowane dzieje rzemiosła rzeszowskiego rozpoczynają się w roku 1354. Było ono dobrze rozwinięte, o czym świadczyła duża liczba cechów, jakie istniały w naszym mieście. Statuty cechowe obowiązywały wszystkich rzemieślników prowadzących warsztaty. Zarząd nad całym rzemiosłem sprawowała starszyzna cechowa ze starszym cechu na czele.

W okresie rozbiorów Polski nastąpiło rozbicie organizacji cechowych. Na przełomie XIX i XX wieku istniało dużo drobnych i w znacznym stopniu zacofanych po względem rozwoju technologicznego warsztatów. Równocześnie działało wiele cechów rzemieślniczych, lecz żaden z nich nie posiadał własnej siedziby. Do roku 1934 posiedzenia zarządów cechów odbywały się w warsztatach lub prywatnych mieszkaniach rzemieślników. Stan taki nie sprzyjał rozwojowi rzemiosła i nie stwarzał możliwości obrony praw zawodowych.
W dniu 15.04.1935 roku grupa rzemieślników powołała do życia organizację rzemieślniczą pod nazwą Zrzeszenie Rzemieślnicze „ JEDNOŚĆ ” im.. Marcina Lelewela Bolerowskiego.

Na czele tej organizacji stał Zarząd, a pierwszym prezesem – cechmistrzem był Tadeusz Janik mistrz kamieniarski z Rzeszowa. Zgodnie z zatwierdzonym statutem. Zrzeszenie Rzemieślnicze „JEDNOŚĆ” posiadało wydziały [cechy] zrzeszające rzemieślników z poszczególnych grup zawodowych z terenu miasta Rzeszowa oraz powiatu rzeszowskiego. Zarząd Zrzeszenia składał się z Prezesa oraz tylu zastępców – Starszych Cechu ile było wydziałów.

Krótki i pracowity okres działalności Zrzeszenia Rzemieślniczego „JEDNOŚĆ” przerwała II wojna światowa. W okresie okupacji hitlerowskiej zostało ono zlikwidowane. Powstał Powiatowy Cech Rzemieślniczy tzw. „Kreising-Handwerk” z siedzibą przy ul.3-go Maja 26. Była to organizacja, do której przynależność była przymusowa, a działalność jej ograniczała się do spraw zawodowo-gospodarczych, prowadzono szkolenie uczniów, egzaminowano czeladników i mistrzów. Rzemiosło żydowskie w tym okresie zostało całkowicie zlikwidowane, zaś Polacy byliśmy dyskryminowani, wywożeni na roboty do Niemiec, doszło do likwidacji dużej ilości warsztatów. Liczna grupa rzemieślników działała w organizacjach ruchu oporu. Działalność kulturalno-narodową prowadzono konspiracyjnie.

Po uzyskaniu niepodległości, 03 sierpnia 1944r. odbyło się pierwsze zebranie rzemieślników, na którym powołano Powiatowy Cech Rzemieślniczy. Skupiał on rzemieślników wszystkich zawodów. Do 15 czerwca 1951r. organizacja rzemieślnicza była wielokrotnie reorganizowana, zmieniała zakres działania oraz nazwę na: Okręgowy Związek Cechów, Zjednoczenie Cechów Rzemieślniczych.

Dnia 15 czerwca 1951r. Wojewódzka Rada Narodowa w Rzeszowie pismem PA II/51 powołuje Cech Rzemiosł Różnych z komisarycznym Zarządem. Starszym Cechu zostaje Walenty Żmuda, mistrz stolarski. W dniu 10 grudnia 1956r. przeprowadzono I wybory do Zarządu Cechu Rzemiosł Różnych.

W 1975r. rzemieślnicy branży budowlanej utworzyli osobny cech branżowy pod nazwą Cech Rzemiosł Budowlanych. W latach 80-tych Cech Rzemiosł Różnych zrzeszał około 1.600 zakładów, a Cech Rzemiosł Budowlanych około 1.000.

Od 1989r. przestał obowiązywać przepis nakładający na rzemieślników obowiązek przynależności do organizacji cechowej, w związku z tym wiele zakładów zrezygnowało z członkostwa w zrzeszeniu. Na spadek ilości zrzeszonych w cechu rzemieślników miała również wpływ zła sytuacja gospodarcza kraju, dużo właścicieli zrezygnowało z prowadzenia działalności gospodarczej. W wyniku tej sytuacji dnia 16.02.1991r. nastąpiła fuzja Cechu Rzemiosł Różnych z Cechem Rzemiosł Budowlanych i powstał Cech Rzemiosł Wielobranżowych , który swoim zasięgiem działania obejmuje miasto Rzeszów i 15 gmin ościennych.

Cech Rzemiosł Wielobranżowych aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym Rzeszowa, czego przejawem jest m.in. współorganizacja obchodów rocznicy urodzin Jana Pawła II uczczonej przez wykonanie przez zakłady branży cukierniczej „Kremówki Papieskiej”, udział Starszyzny Cechowej w obchodach świąt państwowych i kościelnych.

Obecnie Cech Rzemiosł Wielobranżowych zrzesza 102 zakłady rzemieślnicze, w tym 70 zakładów szkolących, w których naukę zawodu pobiera około 400 pracowników młodocianych. Większość zakładów zrzeszonych w Cechu to zakłady o długoletniej tradycji, często wielopokoleniowe.

Działalnością Cechu kieruje Zarząd wybierany na 4 letnią kadencję, na czele Zarządu stoi Starszy Cechu obecnie mistrz rzemiosł motoryzacyjnych Leon Hoffman.

Ta strona korzysta z plików cookies aby zapewnić Ci najwyższy komfort.